Veelgestelde vragen

Is investeren in zonnepanelen rendabel ?

Jazeker, en vele factoren spelen hierin mee. Een belangrijke factor is de ( fors ) stijgende elektriciteitsprijs. Deze volgt de prijs van gas en olie waar de vraag groter is dan het aanbod. De elektriciteitsprijs wordt ook méér en méér beïnvloed door de sterk stijgende CO2-prijs. Die CO₂-prijzen zijn in feite heffingen die Europese grootgebruikers van fossiele energie moeten betalen, ook stroomleveranciers dus. Als die heffingen de hoogte in gaan voor een energieleverancier, worden die doorgerekend in de factuur van de consument.  Om die reden is het interessant om je stroom zelf op te wekken. Een bijkomende stimulans is de Vlaamse premie, tot maximaal 1500 euro, voor een nieuwe installatie. Ook de kostprijs van zonnepanelen blijft verder dalen. Dit alles zorgt ervoor dat de terugverdientijd van de investering varieert tussen 7 en 12 jaar.

Wat gebeurt er nu met installaties die voor 2021 geplaatst werden, nu de terugdraaiende teller zal verdwijnen?

De regeling van de Vlaamse regering, die voorzag in een vijftien jaar terugdraaiende teller, werd op donderdag 14 januari 2021 teruggefloten door het Grondwettelijk Hof. Bij de veelgestelde vragen op de site van de Vlaamse Overheid vind je de meeste recente informatie. Een korte samenvatting kan u hieronder vinden:

Wat is er nu beslist?

  1. Het Grondwettelijk Hof heeft op donderdag 14 januari 2021 beslist dat het behouden van de terugdraaiende teller bij digitale meters niet meer mogelijk is.
  2. De Vlaamse regering heeft daarop volgende zaken beslist:
  • Er komt een compensatieregeling zodra zonnepaneeleigenaars een digitale meter krijgen.
  • Tot begin april 2021 worden geen digitale meters geplaatst bij eigenaars van zonnepanelen die hun installatie in dienst hebben genomen voor eind 2020.
  • Zonnepaneeleigenaars worden niet meer prioritair behandeld bij de uitrol van de digitale meter. Je komt dus mee aan bod komen in de gewone uitrol, die regio per regio en straat per straat zal verlopen.

Je hebt nog geen digitale meter

  • Je blijft in het systeem van de terugdraaiende teller, tot er bij jou een digitale meter geïnstalleerd wordt.
  • Je blijft het prosumententarief betalen als vergoeding voor het gebruik van het elektriciteitsnet, tot er bij jou een digitale meter geïnstalleerd wordt.
  • Je wordt gecontacteerd door Fluvius tussen nu en 2029 voor de installatie van jouw digitale meter. Deze installatie mag je niet weigeren.

Je hebt wel al een digitale meter

  • De digitale meter is gestopt met virtueel terug tellen op 1 maart 2021. Het Grondwettelijk Hof heeft uitdrukkelijk in zijn arrest benadrukt dat de voordelen van de terugdraaiende teller voor de datum van bekendmaking van het arrest in het Belgisch Staatsblad behouden blijven wat de gefactureerde bedragen betreft. Dit om de aanzienlijke administratieve problemen en de financiële lasten van de vernietiging voor de afnemers, leveranciers en distributienetbeheerders te beperken.
  • Je krijgt in het najaar van 2021 een eenmalige compensatie van de Vlaamse overheid, die afhangt van het installatiejaar van je zonnepanelen.  Eigenaars van panelen die in 2020 geplaatst werden, krijgen in 2021 327 euro per kWp. Heb je 4 kWp geplaatst, dan kan je vanaf het najaar 1308 euro (onbelast) aanvragen. Hoe de aanvraag voor compensatie precies in zijn werk gaat, is nog niet geweten.

Het nieuwe systeem (met digitale meter)

  • Vergoeding voor teruglevering van stroom naar het elektriciteitsnet
    • Jouw teller draait niet meer terug, maar je krijgt wel een vergoeding voor de elektriciteit die je terug op het elektriciteitsnet zet.
    • Je sluit een terugleveringscontract af met je huidige of een andere energieleverancier.
    • De V-test van de VREG kan helpen bij jouw keuze. Deze test vergelijkt bij de verschillende energieleveranciers zowel de afname- als de terugleveringscontracten.
    • Er bestaan terugleveringscontracten met vaste en variabele prijzen. Deze contracten hebben momenteel allemaal de voorwaarde dat je een afnamecontract bij dezelfde leverancier hebt. Er zijn nog geen leveranciers die een terugleveringscontract aanbieden, als je geen klant bent.
    • De prijs van een terugleveringsvergoeding van de stroom kan een reden zijn om van leverancier te veranderen.
  • Netvergoeding
    • Het prosumententarief valt weg. De netvergoeding die je betaalt, wordt bepaald door de hoeveelheid energie die je van het net haalt.
  • Eigen verbruik (zelfverbruik)
    • Als eigenaar van zonnepanelen met een digitale meter haal je het maximum rendement uit je installatie door zoveel mogelijk stroom te gebruiken op het ogenblik dat de zonnepanelen stroom produceren. Dat is op het moment dat de zon schijnt. Hierdoor doe je minder een beroep op elektriciteit die via het elektriciteitsnet wordt aangeleverd.
    • Door het plannen van het gebruik van toestellen als jouw afwasmachine, wasmachine en droogkast op momenten dat er veel zonneproductie is, kan je jouw eigen verbruik op jaarbasis tot 35% doen toenemen.
    • Door o.a. het opladen van een thuisbatterij of van een elektrische wagen, het verwarmen van sanitair warm water via een warmtepompboiler kan dat in de toekomst zelfs evolueren tot een eigen verbruik van 65% of meer.

Hoeveel panelen heb ik nodig voor een elektrische auto?

Met 6 à 8 panelen op je dak, kan je met je elektrische auto jaarlijks 10.000 km rijden.

Kan ik met batterijen volledig energie-onafhankelijk worden?

Neen, batterijen zijn op dit ogenblik nog heel duur en daarom slechts geschikt voor het opslaan van energie gedurende enkele uren/dagen en dus zeker niet voor het opslaan van elektriciteit in de zomer om deze in de winter te gebruiken. Het is dus beter (of toch zeker véél goedkoper) om aan het net gekoppeld te blijven.

Plaats ik mijn zonnepanelen best in verschillende oriëntaties?

Zonnepanelen worden meestal geplaatst in één beschikbaar dakvlak. Soms zijn er mogelijkheden om de zonnepanelen te plaatsen in meerdere oriëntaties. Het voordeel hiervan is dat de productie van zonne-energie beter gespreid wordt over de hele dag, en je dus meer ter plekke kan verbruiken. Je eigenverbruik is dus hoger, waardoor u minder nettarieven betaalt.

Moet ik veranderen van energieleverancier bij het plaatsen van zonnepanelen?

Ook al wordt het verbruik volledig gedekt met zonne-energie, dan moet u nog steeds aangesloten blijven bij een energieleverancier. Dit kan gerust bij je huidige leverancier, maar het kan ook interessant zijn om over te schakelen naar een energieleverancier die geen vaste abonnementskosten aanrekent.

Met de V-test van de VREG kan je de verschillende energieleveranciers vergelijken.

Heeft een PV-installatie veel onderhoud nodig?

Neen. In sommige gevallen kan de productie van zonnepanelen wel verlagen door hardnekkig vuil (bijvoorbeeld in de stoffige omstandigheden van een bouwwerf, op plaatsen met veel vogels…). In dat geval kan het sporadisch reinigen van de zonnepanelen wel nuttig zijn. Heel zelden loopt er iets mis met de panelen of de omvormer. Hiervoor heb je garantie. De meeste merken voorzien dan ook een bijdrage voor de aannemer, zodat de herstelwerkzaamheden voor de klant helemaal gratis zijn.

Zijn zonnepanelen echt ecologisch?

Ja. De energie die nodig is om een zonnepaneel te produceren bedraagt tegenwoordig minder dan 10% van de energie die het zonnepaneel ooit zal voortbrengen. De meeste zonnepanelen bevatten weinig of geen zeldzame aardmetalen meer en kennen een hoog recyclagepotentieel voor silicium, glas en aluminium (tot 96% van het totaalgewicht). Dit wordt gereguleerd door de Europese organisatie PV cycle. Tussen producenten bestaan er wel nog grote onderlinge verschillen. Bij Klimaatwerf wordt daarom gekozen voor de beste leerlingen van de klas.

Wat kunnen huurders & verhuurders doen ?

Een huurder zal altijd in overleg moeten gaan met de verhuurder om zonnepanelen te plaatsen. De huurder moet het goed immers in dezelfde staat teruggeven als waarin hij het ontvangen heeft. De plaatsing van zonnepanelen op het dak wijzigt de structuur van het gehuurde goed. Hoe dan ook worden de afspraken best duidelijk in het huurcontract neergeschreven, zowel wat de kostprijs van de werken betreft als het lot van de panelen bij het einde van de huur.  Zo kan men bijvoorbeeld voorzien dat de verhuurder bij het einde van de huur automatisch eigenaar wordt van de panelen, maar dat hij de huurder een vergoeding betaalt voor de (rest)waarde van de installatie.

De verhuurder kan in principe zelf beslissen om zonnepanelen te plaatsen en kan en mag de stroom die wordt opgewekt door de zonnepanelen verkopen aan zijn huurder. Er moeten altijd goeie afspraken worden opgenomen in het huurcontract. Als de eigenaar beslist om opgewekte stroom aan de huurder door te verkopen, moet daarvoor een prijs per eenheid afgesproken worden. Dat moet een prijs zijn die in de lijn ligt van de prijzen op de markt.

Er moet ook duidelijk in het huurcontract vermeld staan wie moet instaan voor het onderhoud van de zonnepanelen.

Verhuurders zijn eigenaar van de elektrische aansluiting en ontvangen de Vlaamse premie voor zonnepanelen .

Zie ook : Wat is energiedelen en wat zijn energiegemeenschappen?

Hoe ziet de premie eruit voor zonnepanelen in 2022?

Vanaf 2021 is er een eenmalige premie van de Vlaamse overheid voor de installatie van zonnepanelen, met een maximum van 1500 euro. Deze premie is beschikbaar voor gebouwen waarvoor de omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen meer dan vijf jaar geleden werd verleend (gerekend vanaf de datum van keuring van de installatie) en voldoen aan de EPB-eisen, of installaties die aangesloten zijn op het elektriciteitsdistributienet van Fluvius uiterlijk op 31-12-2013. Er is ook een isolatievoorwaarde van het dak. Dankzij de premie liggen terugverdientijden voor zonnepanelen meestal tussen 7 en 10 jaar en blijft de investering financieel rendabel. Meer informatie kan je vinden op https://www.vlaanderen.be/eenmalige-investeringspremie-van-de-netbeheerder-voor-zonnepanelen-vanaf-2021.

Hoe ziet de premie eruit voor thuisbatterijen in 2022?

Vanaf 2021 is er een eenmalige premie van de Vlaamse overheid voor de installatie van een thuisbatterij, met een maximum van 1837 euro. De batterij moet geplaatst worden door een erkend installateur; je moet een digitale meter laten installeren (deze kost wordt volledig gedekt door een premie); en je hebt een energiemeter nodig (een ‘modbus’). Een systeem zonnepaneel+omvormer+batterij is ongeveer tweemaal zo duur als een systeem zonnepaneel+omvormer, maar de terugverdientijd is gelijkaardig (7 à 10 jaar) terwijl de besparing op je energierekeningen over 20 jaar bijna verdubbelt.
Meer informatie kan je vinden op https://www.vlaanderen.be/premie-voor-thuisbatterij-voor-zelf-opgewekte-energie.

Moet ik mijn dak volledig volleggen met panelen?

De ideale grootte van je installatie is niet alleen afhankelijk van de grootte van uw
dak, maar ook van uw verbruik. In het nieuwe tariefsysteem krijg je wel een
vergoeding voor op-het-net geïnjecteerde energie, maar deze vergoeding is zéér
beperkt.
De volgende regel is richtinggevend : Als je met je PV-installatie 1/3 van je
jaarverbruik of 1/2 van je dagverbruik opwekt , dan zal je de opgewekte
zonnestroom maximaal ter plekke verbruiken. Het percentage dat nog op het net wordt geïnjecteerd, zal dan minimaal zijn .

Hoe lang gaat mijn PV-installatie mee?

  • Zonnepanelen gaan lang mee en daar zijn 2 belangrijke redenen voor. (1) Er zijn geen bewegende onderdelen, waardoor slijtage heel beperkt is. (2) Ze worden heel stevig gebouwd omdat hun bestaansreden hier volledig van afhangt. Wie zou immers nog investeren in zonnepanelen als die gemiddeld na 5 jaar stuk zouden zijn. De standaard vermogensgarantie bij zonnepanelen is dat ze na 25 jaar nog 80% van hun maximum produceren, met een maximale afname van 0,6% per jaar. De door ons aangeboden panelen scoren hierop nog beter. (zie type panelen)
  • De omvormer bevat veel elektrische componenten, waardoor die sneller stuk gaat. Dit is echter heel afhankelijk van de producent. Degelijke omvormers gaan tot 25 jaar mee, terwijl de basismodellen het veel vroeger kunnen begeven. De garanties bij Klimaatwerf variëren van 10 tot 25 jaar.
  • Naast de componenten, is er ook nog de plaatsingsgarantie van de aannemer (tegen schade aan het dak) van 10 jaar.
  • Je hebt natuurlijk niets aan garantie bij een failliet bedrijf. Klimaatwerf kiest daarom steeds voor financieel sterke bedrijven, zowel bij de producent (via TIER-kwalificatie) als bij de aannemer.

Kan ik een energielening krijgen?

Klimaatwerf bekijkt samen met de klant of bijvoorbeeld de Vlaamse Energielening mogelijk is en bezorgt hierover de nodige informatie.
Ook de eigen bank biedt dikwijls zeer voordelige “groene leningen voor energiebesparende maatregelen” aan die een PV-installatie mogelijk maken voor iedereen én de totale energiekost per maand ondanks de lening toch daalt.
De zon schijnt voor iedereen, toch?

Kan ik mijn dag/nacht-teller behouden?

Ja, aangezien de teller niet meer terugdraait, lijkt een dag/nachtteller voordeliger aangezien de prijzen in het daltarief lager liggen.

Vanaf 2022 wordt het huidig onderscheid tussen het duurdere dag- en het goedkopere nachttarief afgeschaft. Dit is enkel het geval voor het deel distributienettarieven op uw elektriciteitsfactuur. Het deel  elektriciteitskosten  op uw factuur wordt namelijk bepaald door de energieleverancier. Energieleveranciers kunnen dus contracten blijven aanbieden met verschillende energieprijzen voor uw dag- versus nachtverbruik.

Is het voordelig om nu al batterijen aan te schaffen met de digitale meter?

  • Vanaf juli 2019 wordt er in België overgeschakeld op digitale meters. Deze meters zullen op elk moment in staat zijn om te meten of je verbruikte elektriciteit uit het elektriciteitsnet komt (duur) of rechtstreeks uit je zonnepanelen (goedkoop). Hierdoor zal het voordelig worden om batterijen te plaatsen en zo een groter deel van je energie uit de zonnepanelen te halen. De overheid wil hiermee de belasting van het net tegengaan, zoals nu al in Duitsland het geval is.
  • Meer concreet wordt het inderdaad al wel interessant om een batterij aan te schaffen indien u een digitale meter heeft. Onze berekeningen tonen aan dat de terugverdientijd van een batterijsysteem in veel gevallen reeds onder de 10 jaar duikt. Gezien de garantie op een batterij 10 jaar is, wordt het zo wel een interessante investering. Waarom? Hier zijn twee redenen voor.
    1. Aangezien met een digitale meter je alle opgewekte energie die niet ter plekke in huis wordt verbruikt, terug moet aankopen, is het belangrijk je eigenverbruik zo groot mogelijk te maken. Het eigenverbruik is het deel van de opgewekte zonne-energie die onmiddellijk en ter plekke wordt verbruikt. Zonder batterij is dit eigenverbruik ongeveer 1/3de van de productie. Je elektriciteitsrekening daalt dus met 1/3de. Heb je een thuisbatterij, dan verdubbelt je eigenverbruik (van 1/3de naar 2/3de). Hierdoor daalt je elektriciteitsrekening tot 1/3de van vóór de situatie zonder zonnepanelen.
    2. Vanaf 2022 komt ook het capaciteitstarief in voege. Dan worden je netkosten grotendeels berekend op uw piekvermogen. Hoe meer elektrische apparaten tegelijkertijd draaien, hoe hoger je piekvermogen en hoe meer je betaalt. Een thuisbatterij kan dit piekvermogen serieus afvlakken, en je betaalt daardoor minder netkosten.
  • Er loopt momenteel een Vlaamse premie voor thuisbatterijen, maar het budget ervan is beperkt in tijd. Als je ervan gebruik wil maken, dien je snel te zijn: https://energiesparen.be/thuisbatterij

Wat is energiedelen en wat zijn energiegemeenschappen?

Gezamenlijk investeren in zonnepanelen op het dak van een appartementsgebouw is vandaag niet interessant omdat de opbrengst van de installatie aan één bewoner of alleen aan de gemeenschappelijke delen van het appartementsgebouw toekomt. Andere bewoners hebben daar weinig baat bij. Maar vanaf 1 januari 2022 kan de opgewekte zonne-energie op het gebouw verdeeld worden onder verschillende bewoners van het appartementsgebouw.

Burgers, lokale besturen en ondernemingen kunnen vanaf 1 juli 2022 ook zelf groenestroomleverancier worden. Iemand met zonnepanelen bijvoorbeeld zal de stroom die hij niet zelf verbruikt, kunnen verkopen aan een andere persoon: een buur, familielid, vriend, collega, ondernemer,… De rechtstreekse verkoop van persoon aan persoon heet peer-to-peer. Afnemers van die verkoop hoeven dat alleen te melden aan Fluvius. Die neemt de praktische regeling op zich en zorgt ervoor dat de informatie doorstroomt naar de leveranciers, zodat de elektriciteitsfactuur automatisch wordt aangepast.

Vanaf 1 januari 2023 wordt het energiedelen verder uitgebreid naar energiegemeenschappen. Energiedelen gaat dan niet enkel meer over zonne-energie maar over alle vormen van hernieuwbare energie. Wie zich (lokaal) verenigt in een energiegemeenschap, zal in groep kunnen investeren in een installatie voor groene energie, isolatie, een grote batterij in de wijk, laadpalen voor elektrische wagens … De kosten van de investering en de voordelen die eruit voortvloeien, worden in dat geval verdeeld onder de leden van de energiegemeenschap . Een lokaal bestuur bijvoorbeeld kan samen met buurtbewoners een energiegemeenschap oprichten en zonnepanelen plaatsen op het dak van de sporthal. Het teveel aan opgewekte stroom kan rechtstreeks verdeeld worden onder de deelnemende buurtbewoners.

Zowel energiedelen als persoon-aan-persoon-verkoop wordt mogelijk voor wie beschikt over een digitale meter en heeft alleen een effect op de energiecomponent (de geleverde elektriciteit) van de factuur.